Śmierć Jana Pawła II uzmysłowiła wielu osobom, jak bardzo świat potrzebuje moralnego lidera i autorytetu. W te dni tak na prawdę otwarła się przed nami nowa planetarna perspektywa XXI wieku i każdy kolejny przywódca, religijny czy polityczny, będzie z tą perspektywa i z tymi powszechnymi oczekiwaniami konfrontowany. Następca Karola Wojtyły w Watykanie będzie musiał sprostać wielkiej próbie, ale nie tylko on, bo świat nie zaludniają jedynie katolicy. Zresztą przesłanie pozostawione przez Korola Wojtyłę jest na tyle bogate i wielowątkowe (mistycyzm, poezja, ekumenizm, naukowe debaty w Castel Gandolfo, filozofia), że z powodzeniem będzie inspirowało ludzi różnych kultur i przekonań. On też swą postawą i słowem sprawił, że kilka podstawowych pojęć, zdawałoby się ostatecznie wyczerpanych i zdyskredytowanych, na nowo (?) nabiera mocy: solidarność, miłosierdzie, wiara, duchowość.

Wspomnę jeszcze o konsekwencji, jako zaprzeczeniu koniunkturalizmu.